Dit bericht is 1059 keer gelezen

SCHOONHOVEN – Dit jaar bestaat de Hollandse Waterlinie 350 jaar. Het deze week uitgebrachte boek ‘Regenten en de Waterlinie in het Rampjaar’ geeft verslag hoe de verdedigingslinie indertijd tot stand kwam. Dat ging niet zonder slag of stoot!

Een welvarende natie, dat was de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden in de 17e eeuw, bekend als de ‘Gouden Eeuw’. Een bloeiperiode op gebied van handel, wetenschap en kunsten. “Er dreigde gevaar vanuit Frankrijk, legt schrijver en historicus Leen Ouweneel (79) uit. “Zonnekoning Lodewijk XIV wilde natuurlijke grenzen hebben, in het noordelijk gebied tot aan de Rijn. Met name Johan de Witt maakte het de Fransen moeilijk. Als reactie hierop probeerden de Fransen het gehele land in te nemen. Daarbij werd de samenwerking gezocht met Engeland en de bisdommen Münster en Keulen. Gezamenlijk verklaarden ze oorlog aan de Republiek.”

Inundatie
Om de vijand over land tegen te houden is de Hollandse Waterlinie bedacht. Zet grote stukken land onder water, zo’n 35 tot 40 cm hoog,  zodat legers belemmerd worden om door te stoten. Te ondiep om met boten te varen en te diep om er met paarden en wagens door te gaan. Sloten en weteringen worden zo onzichtbaar, wat funest is voor de infanterie. Doordat de Franse legers niet direct aanvielen, ontstond er voldoende tijd om een strook land van Amsterdam tot Heusen onder water te zetten. Deze inundatie is niet iets wat je ‘zomaar’ doet. Daar is ongelooflijk veel denkwerk en medewerking voor nodig van verschillende partijen, waaronder het waterschap. Niet onverwacht ontstond weerstand van de bevolking, voornamelijk door de boeren. Met lede ogen moesten zij toezien hoe hun polders onder water kwamen te staan.

Franse Kade met Koeneschans

Motief
De totstandkoming van de Waterlinie was het motief voor Leen om hiermee aan de slag te gaan. In talrijke archieven is hij  gedoken om informatie boven water te halen. Daar stuitte hij op de moeizame onderhandelingen tussen de regenten (bestuurders) van de provincies Holland en Utrecht. Laatstgenoemde waren een voorstander van een linie rondom de stad Utrecht, via de Vecht naar de Zuiderzee. Uiteindelijk is de Waterlinie een Hollandse aangelegenheid geworden. Vanaf Muiden naar Woerden, Schoonhoven, Gorinchem en Heusden. Nog altijd zijn er tal van verdedigingswerken bij de accessen – doorgangen- die de herinnering levend houden hoe getracht werd de vijand buiten de deur te houden.

Verslag
Het boek  Regenten en de Waterlinie in het Rampjaar is een uitgebreid, gedetailleerd verslag van de totstandkoming van dit verdedigingswerk. In samenwerking met uitgever Piet Niestadt is een meesterwerk opgeleverd. Op een prettige, toegankelijke schrijfstijl, aangevuld met veel illustraties, wordt de lezer meegenomen naar de problematiek van 350 jaar terug. Alle inspanningen waren overigens niet voor niets. Het Franse leger van zo’n 130.000 man slaagde er niet in om Holland in te nemen.

Het eerste exemplaar van het boek is donderdag 24 februari uitgereikt aan burgemeester Pieter Paans van de Gemeente Krimpenerwaard. In de plaatselijke boekwinkels is het boek vanaf nu te koop voor 24,95 euro.

Dit bericht is 1059 keer gelezen